فهرست شیندلر: مدافع ما قهرمان است

«فهرست شیندلر» نام فیلمی است محصول سال ۱۹۹۳ به کارگردانی استیون اسپیلبرگ. داستان فیلم در مورد زندگی «اسکار شیندلر»، سرمایه‌دار آلمانی در خلال جنگ جهانی دوم است. «فهرست شیندلر» به عنوان یکی از شناخته‌شده‌ترین فیلم‌ها در باب مظلوم‌نمایی یهودیان است. این فیلم که از همان ابتدا با صحنه‌های پی در پی اذیت و آزار یهودیان توسط نازی‌ها شروع می‌شود و ادامه پیدا می‌کند، سعی دارد کلیشه ظلم و ستم به این قوم بی‌آزار را به تصویر بکشد.

در «فهرست شیندلر» مخاطب در هیچ صحنه‌ای شاهد درگیری یهودیان با این ظالمان یا نشان دادن کمی شجاعت از آنها علیه ظلم نیست. این مردم در فیلم تنها به عنوان انسان‌های مظلومی که می‌توانند در مقابل ظلم به ناچار سر تعظیم فرود بیاورند، نشان داده می‌شوند. البته مخاطب در هیچ‌صحنه‌ای شاهد مشکلات و رنج‌های بقیه مردم لهستان در این همه جنگ و نابسامانی نیست؛ گویی تنها کسانی که از این جنگ آسیب‌دیده‌اند یا دست‌کم اهمیت دارند، یهودیان هستند.

در این فیلم، ابتدا از شخصیت اسکار شیندلر به عنوان یک تاجر بی‌بندوبار، طمعکار و مکار یاد می‌شود که از راه جنگ توانسته سرمایه‌ای برای خود به دست آورد اما در روند داستان این شخصیت بعد از کمک به یهودیان تبدیل می‌شود به یک انسان والامقام که پول برایش ارزش زیادی ندارد و کارهای زشت قدیمش را کنار گذاشته و زندگی خانوادگی‌اش را دوباره از نو می‌سازد؛ گویی کمک به یهودیان به این شخصیت، زندگی و شأن انسانی داده است.

«فهرست شیندلر» را نمی‌توان به معنای واقعی کلمه درک کرد مگر اینکه با کارگردانش و نگاه متعصبانه‌ای که به یهودیان دارد، بیشتر آشنا شد. استیون اسپیلبرگ به عنوان کارگردانی یهودی‌الاصل، شناخته می‌شود که از همان ابتدای فیلمسازی‌اش یعنی در ۱۸ سالگی، با دیدی متعصبانه‌، بیشتر فیلم هایش را، مخصوصا ساخته‌های اولش مانند فیلم مبارزه (‌Firelight‌)، امبلین (‌Amblin‌) و… را در مدح مظلومیت یهودیان می‌سازد. هرچند این فیلم‌ها خیلی مورد توجه قرار نمی‌گیرند ولی زمینه را برای این کارگردان جوان فراهم می‌کنند تا بعدها وارد پروژه‌های بزرگ‌تری شود.

اسپیلبرگ سال‌ها بعد از فیلم‌های اولیه‌اش، سناریوی «فهرست شیندلر» را انتخاب و طبق ادعای خودش ۱۲ سال برای مطالعه و تحقیقات روی آن وقت صرف می‌کند. نتیجه‌اش، فیلمی می‌شود که از روز اول ساختش حمایت صددرصد کمپانی یهودیش را به‌دست می‌آورد و تبلیغاتش از روزهای اول آغاز فیلمبرداری شروع می‌شود؛ طوری که روزنامه‌های رژیم صهیونیستی با تیتر درشت، خبر آغاز ساخت این فیلم را منتشر کردند. همچنین عزر وایزمن، رئیس‌جمهور وقت اسرائیل، در فرودگاه بن گوریون شخصا به استقبال اسپیلبرگ رفت تا حمایت کامل رژیم صهیونیستی را از این فیلم، به وی ابلاغ کند.

«فهرست شیندلر» در نهایت بعد از تبلیغات فراوان و حمایت‌های همه‌جانبه‌، توانست در هفت رشته برنده جایزه اسکار شود و سه جایزه گلدن‌گلوب را از آن خود کند و با تبلیغاتی وسیع در سطح جهان  در گیشه هم ۳۲۱ میلیون دلار بفروشد و موفق باشد.